شرح ساختار معناییِ چهل غزل از سلمان ساوجی

پایان نامه
چکیده

یکی از موضوعات بحث انگیز پیرامون غزل سلمان چگونگی ساختار غزل اوست. هرچند در ساختار غزل های سلمان، ابیات غزل شاید در نگاه نخستین گسسته و پاشان دیده شود ولی از ساختاری منسجم و هسته ی مرکزی برخوردار است که سایر ابیات یک غزل، با آن پیوند معنایی دارند. غزل های سلمان از حیث صورت، بسیار دلکش است اما در معنی نتوانسته است خود را به حریم غزل سرایان نامی، نزدیک نماید. غزلیات سلمان، بهتر از هر شعر فارسی، شخص را به یاد اشعار حافظ می اندازد. علاوه بر استقبال هایی که از یکدیگر کرده اند، اساساً زبان غنی سلمان نزدیک ترین زبان به گفتار خواجه است. نویسنده با بررسی چهل غزل از سلمان ساوجی، ساختار منسجم معنایی غزل این شاعر را آشکار کرده و عوامل این انسجام و ارتباط و پیوند معنایی ابیات غزل با یکدیگر را بیان کرده است. از بررسی غزل های سلمان به این نتیجه رسیدیم که عواملی چون ردیف، وجود هسته ی مرکزی، تناسب و پیوند معنایی در میان کلمات و جملات، موقوف المعانی بودن ابیات و ارتباط و پیوند مطلع غزل با مقطع آن در ساختار منجسم معنایی غزل-ها نقش مهمی ایفا کرده اند.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

رباعیات از نظر افتادۀ سلمان ساوجی

سلمان ساوجی (متوفی 778 ق) از شاعران بزرگ سدۀ هشتم هجری است. دیوان او چندین نوبت به چاپ رسیده و آخرین آن‌­ها «کلیات سلمان ساوجی» است که دکتر عباسعلی وفایی تصحیح و منتشر کرده است (تهران، 1376، ویراست دوم: 1389). با وجود آنکه نسخه‌­های قدیمی و نسبتاً معتبری از دیوان اشعار سلمان ساوجی در کتابخانه­‌های ایران و خارج از ایران موجود است، کار تصحیح این دیوان هنوز بسامان نرسیده است. مقالۀ حاضر به درج 23 ر...

متن کامل

گزارش غزلیّات سلمان ساوجی از نگاه فرجام‌شناسی

مبحث فرجام­ شناسی و معاد اندیشی از مباحث مهمّ و عمیق اعتقادی است که مورد اهتمام ادیان و آیین­ های مختلف بوده و در آثار بزرگ ادبی نیز وارد شده است. در این پژوهش، غزلیّات سلمان ساوجی را از این منظر مورد مطالعه قرار داده ­ایم، شواهد مرتبط با فرجام ­شناسی را از دیوان شاعر استخراج،  سپس به صورت واژه­ای و ترکیبی تقسیم­ بندی نموده و ابیات شاهد را با توضیحاتی همراه ساخته­ ایم و تاکنون کاری به این شکل در ...

متن کامل

بررسی ایهام تناسب و کارکردهای آن در غزل های سلمان ساوجی

ایهام و به خصوص ایهام تناسب نقش مهمی در هنری کردن شعر هر شاعری دارد. هدف از نگارش این مقاله نیز بررسی این صنعت بدیعی و کارکردهای آن در اشعار سلمان ساوجی است. ایهام تناسب مهمترین مختصه ی سبکی شعر سلمان است و از آن برای ایجاد ابهام هنری، موسیقی شعر، برجسته سازی معنا، گسترش زبان، تزئین هنری و انسجام بهره برده است. ایهام تناسب به گونه ای در شعر سلمان به کار رفته است که می توان هر دو معنی را مد نظر ...

متن کامل

بررسی مضامین در غزلیات سلمان ساوجی

در غزلیات سلمان ساوجی، شاعر قرن هشتم، تلفیق دوگونه غزل عارفانه و عاشقانه بنا به اقتضای عصر و دوره، به گونه‌ای بسیار طبیعی انعکاس یافته است. درونمایه‌‌ها و مضامین این اشعار دربرگیرندة معانی دقیق و ظریفی است که در اثنای کلام و در ظرف الفاظ گنجانده شده است. سلمان با زبانی لطیف، از ترکیب عشق و عرفان، مضامین پربسامدی همچون حجاب بودن جسم و تن، حلقة زلف، زلف مشکین و کفر زلف، رخسار و همچنین چشم مست معش...

متن کامل

بررسی انتقادی کلیات سلمان ساوجی

تصحیح سروده‌های سلمان ساوجی کار دشواری است که تا کنون چند پژوهشگر بدان دست یازیده‌اند. بی‌گمان، فراهم آوردن متن انتقادی از کلیات این سخنور بزرگ، به دلیل حجم کار و تنوع قالب‌ها و اقتضائات آن، دشواری دو چندانی در پی خواهد داشت. با این همه اگر اصول تصحیح انتقادی به درستی رعایت شود و مصحّح نیز توانمندی‌های بایستۀ کار را داشته باشد، این دشواری نه تنها تأثیر منفی چندانی نخواهد گذاشت، بلکه خود زمینه‌ای...

متن کامل

تأملی در ساختار معنایی غزل حافظ

یکی از ویژگی‌های سبکی غزل حافظ پوشیده بودن پیوند معنایی ابیات، به عنوان واحدهای معنایی سازندة ساختار معنایی غزل، با یکدیگر است که موجب می‌شود ساختار معنایی در یک غزل او در ظاهر و در نگاه های نخستین گسسته احساس شود تا جایی که بعضی پژوهندگان این گسستی و شکاف میان مضامین ابیات در یک غزل را ویژگی خاص غزل حافظ می‌دانند و چنین می‌پندارند که هر بیت یا هر چند بیت در یک غزل از حافظ استقلال معنایی دارد و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023